Cách thức khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của UBND là theo quy định của pháp luật, đương sự có quyền thực hiện thủ tục khiếu nại nếu cho rằng quyết định giải quyết đất đai của UBND xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của mình. Thủ tục này được cụ thể hóa trong Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Bài viết sau đây sẽ trình bày rõ những quy định liên quan đến khiếu nại đất đai và cách thức tiến hành thủ tục này.

Cách thức khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của UBND

Ý nghĩa cốt lõi của việc khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của UBND

Luật Đất đai 2024 (Điều 236) cho phép giải quyết tranh chấp đất đai tại UBND hoặc Tòa án. Nếu UBND giải quyết, các bên có quyền khiếu nại lên cấp trên hoặc khởi kiện hành chính nếu bất đồng. Tuy nhiên, điều quan trọng cần hiểu là, dù được gọi là "khiếu nại" trong Luật Đất đai 2024, theo Nghị định 102/2024/NĐ-CP, đây thực chất là giai đoạn giải quyết tranh chấp đất đai lần thứ hai, không phải là thủ tục khiếu nại hành chính thông thường theo Luật Khiếu nại 2011. Vì lẽ đó, mọi vấn đề liên quan đến hồ sơ, thủ tục và thẩm quyền giải quyết sẽ được điều chỉnh bởi Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Hướng dẫn thủ tục khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai mới nhất

Thủ tục khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của UBND được quy định tại khoản 3 Điều 236 Luật Đất đai 2024 và Điều 106, Điều 107 Nghị định 102/2024/NĐ-CP.

Hồ sơ khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai

Để khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai nhằm giải quyết lần hai theo Luật Đất đai 2024, người khiếu nại cần chuẩn bị hồ sơ bao gồm đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp và các tài liệu chứng cứ kèm theo.

Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn vẫn chưa có mẫu đơn yêu cầu cụ thể. Do đó, đơn yêu cầu cần trình bày rõ ràng và đầy đủ các thông tin sau:

• Quốc hiệu, tiêu ngữ
• Ngày, tháng, năm
• Tiêu đề: Đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai
• Tên cơ quan có thẩm quyền giải quyết
• Thông tin người làm đơn (họ tên, CCCD, nơi cấp, thường trú, hiện tại, số điện thoại)
• Tóm tắt sự việc tranh chấp (ngắn gọn nhưng đầy đủ: nguồn gốc, căn cứ, quá trình và hiện trạng sử dụng đất; thời điểm, nguyên nhân, diễn biến tranh chấp; quan điểm các bên)
• Kết quả giải quyết lần đầu (nội dung quyết định)
• Yêu cầu giải quyết (nội dung đề nghị, căn cứ pháp lý và chứng cứ)
• Danh sách tài liệu kèm theo
• Ký và ghi rõ họ tên

Tài liệu đính kèm:

Cùng với đơn yêu cầu, người khiếu nại cần gửi kèm theo các tài liệu liên quan sau (nếu có):

• Biên bản hòa giải của UBND cấp xã
• Quyết định giải quyết tranh chấp lần đầu
• Bản vẽ hiện trạng nhà đất, công trình, hồ sơ địa chính liên quan
• Chứng từ thực hiện nghĩa vụ tài chính
• Các tài liệu khác liên quan đến tranh chấp

Thẩm quyền giải quyết khiếu nại

Dựa trên khoản 3 Điều 236 của Luật Đất đai 2024, đang là luật hiện hành tại Việt Nam vào năm 2025, thẩm quyền giải quyết khiếu nại về quyết định giải quyết tranh chấp đất đai được phân định như sau:

• Khiếu nại quyết định của Chủ tịch UBND cấp huyện sẽ do Chủ tịch UBND cấp tỉnh giải quyết.
• Khiếu nại quyết định của Chủ tịch UBND cấp tỉnh sẽ do Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường (tên gọi hiện tại của Bộ Tài nguyên và Môi trường) giải quyết.

Hướng dẫn thủ tục khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai

Trình tự giải quyết khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai

Như đã trình bày, thủ tục khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai thực chất là quy trình giải quyết tranh chấp đất đai lần hai ở cấp hành chính cao hơn, được thực hiện theo Luật Đất đai 2024 và Nghị định 101/2024/NĐ-CP.

Trình tự trong trường hợp Chủ tịch UBND cấp tỉnh giải quyết khiếu nại

Bước 1: Nộp đơn. Người khiếu nại nộp đơn yêu cầu giải quyết trong thời hạn quy định.

Bước 2: Thụ lý và thông báo. Trong vòng 05 ngày làm việc từ khi nhận đơn, Chủ tịch UBND cấp tỉnh phải thông báo bằng văn bản việc thụ lý cho các bên tranh chấp, Văn phòng/Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai, và UBND cấp xã nơi có đất (ví dụ, tại TP. Hồ Chí Minh). Nếu từ chối, cần thông báo lý do và giao cơ quan tham mưu.

Bước 3: Thẩm tra, xác minh và hòa giải. Cơ quan tham mưu tiến hành thẩm tra, xác minh, tổ chức hòa giải (lưu ý khác với hòa giải ở cấp xã), và có thể họp các ban ngành liên quan để tư vấn, hoàn thiện hồ sơ trình Chủ tịch UBND cấp tỉnh ban hành quyết định.

Bước 4: Ban hành quyết định. Chủ tịch UBND cấp tỉnh ra quyết định giải quyết tranh chấp hoặc công nhận hòa giải thành, và gửi đến các bên liên quan.

Thời hạn giải quyết là tối đa 60 ngày kể từ ngày thụ lý (70 ngày đối với các vùng đặc biệt). Quyết định có hiệu lực thi hành ngay.

Trình tự trong trường hợp giải quyết khiếu nại của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn

Theo Điều 107 Nghị định 101/2024/NĐ-CP (vẫn có hiệu lực vào năm 2025), trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn được thực hiện như sau:

Bước 1: Nộp đơn. Người khiếu nại nộp đơn đến Bộ trưởng trong thời hạn quy định.

Bước 2: Tiếp nhận và thụ lý đơn. Sau khi nhận đơn, Bộ trưởng có trách nhiệm:

• Thông báo thụ lý bằng văn bản trong 05 ngày làm việc cho các bên tranh chấp, Văn phòng/Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai, và UBND cấp xã nơi có đất (ví dụ, tại TP. Hồ Chí Minh). Nếu từ chối, phải thông báo lý do.
• Phân công đơn vị tham mưu giải quyết.

Bước 3: Thẩm tra, xác minh, thu thập chứng cứ và lập báo cáo. Đơn vị được phân công thu thập, nghiên cứu hồ sơ; tổ chức hòa giải; nếu cần, trình Bộ trưởng quyết định thành lập đoàn công tác thẩm tra tại địa phương; hoàn chỉnh hồ sơ trình Bộ trưởng ban hành quyết định.

Bước 4: Ban hành quyết định. Bộ trưởng ban hành quyết định giải quyết tranh chấp hoặc công nhận hòa giải thành và gửi cho các bên liên quan.

Thời hạn giải quyết là không quá 90 ngày kể từ ngày thụ lý. Quyết định của Bộ trưởng có hiệu lực thi hành và phải được các bên chấp hành.

Thời hạn nộp đơn khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của UBND theo Luật Đất đai 2024

Theo điểm a và b khoản 3 Điều 236 Luật Đất đai 2024 (vẫn có hiệu lực vào năm 2025), thời hạn để khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của UBND cấp huyện hoặc tỉnh (ví dụ, tại TP. Hồ Chí Minh) là 30 ngày kể từ ngày nhận quyết định. Trong thời hạn này, các bên có thể chọn khiếu nại lên cấp trên hoặc khởi kiện theo thủ tục tố tụng hành chính. Nếu việc nộp đơn bị trì hoãn do ốm đau, thiên tai, công tác xa, v.v., thời gian này không tính vào thời hạn, nhưng người khiếu nại phải chứng minh trở ngại đó với cơ quan có thẩm quyền.

Thời hạn nộp đơn khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của UBND

Quyết định giải quyết tranh chấp đất đai lần hai có hiệu lực thi hành

Luật Đất đai 2024 (Khoản 3, 4 Điều 236), quy định rằng quyết định giải quyết tranh chấp đất đai lần hai của Chủ tịch UBND cấp tỉnh (ví dụ, UBND TP. Hồ Chí Minh) hoặc Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn có hiệu lực thi hành ngay lập tức. Sau 30 ngày kể từ ngày quyết định có hiệu lực, việc không chấp hành sẽ bị cưỡng chế bởi Chủ tịch UBND cấp huyện. Do đó, quyết định giải quyết khiếu nại này là cuối cùng, không thể khiếu nại thêm hoặc khởi kiện hành chính, và việc cưỡng chế là biện pháp đảm bảo thi hành.

Những câu hỏi liên quan về khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai

Khi làm thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai lần hai, người dân có phải đóng tiền gì không?

Theo Luật Đất đai 2024 và các văn bản pháp luật hướng dẫn hiện hành, không có quy định rõ ràng về việc người yêu cầu hoặc người khiếu nại phải trả bất kỳ khoản phí hay lệ phí nào khi tiến hành thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai lần thứ hai tại cấp Chủ tịch UBND tỉnh hoặc Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn.

Tính hợp pháp của việc đồng thời khiếu nại hành chính và khởi kiện vụ án hành chính đối với cùng một quyết định giải quyết tranh chấp đất đai lần đầu?

Câu trả lời là không. Theo quy định tại khoản 3 Điều 236 của Luật Đất đai 2024, luật hiện hành tại Việt Nam vào năm 2025, sau khi Chủ tịch UBND cấp huyện hoặc cấp tỉnh (ví dụ, UBND các cấp ở TP. Hồ Chí Minh) ban hành quyết định giải quyết tranh chấp đất đai lần đầu, các bên chỉ có thể lựa chọn hoặc là khiếu nại lên cấp hành chính cao hơn để được giải quyết lần hai, hoặc là khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền. Hai con đường này là độc lập và không thể thực hiện đồng thời đối với cùng một quyết định.

Việc người nộp đơn rút yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai lần hai sau khi đã nộp đơn có được chấp nhận không? Hậu quả pháp lý cụ thể của việc rút đơn là gì?

Hoàn toàn có. Người đã nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai lần thứ hai có quyền rút lại yêu cầu đó ở bất kỳ giai đoạn nào. Yêu cầu rút đơn phải được thể hiện bằng văn bản. Khi nhận được văn bản này, cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét và ban hành quyết định đình chỉ quá trình giải quyết tranh chấp lần hai. Điều này đồng nghĩa với việc quyết định giải quyết tranh chấp đất đai lần đầu tiên sẽ trở thành quyết định cuối cùng, có hiệu lực pháp luật và được thi hành.

Dịch vụ luật sư hỗ trợ thủ tục khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai

• Soạn thảo toàn bộ đơn từ liên quan đến khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp đất đai.
• Thu thập và đánh giá chứng cứ trong suốt quá trình giải quyết.
• Tham gia đối thoại, làm việc với cơ quan có thẩm quyền.
• Đại diện hoặc bảo vệ quyền lợi khách hàng tại các buổi giải quyết.
• Tư vấn về điều kiện khởi kiện vụ án hành chính (trong trường hợp không khiếu nại).
• Hướng dẫn xác định đúng đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính.
• Soạn thảo đơn khởi kiện và các văn bản tố tụng tại Tòa án.
• Giải quyết các vấn đề pháp lý khác liên quan đến tranh chấp đất đai.

Giải quyết tranh chấp đất đai, đặc biệt là khiếu nại quyết định của UBND, đòi hỏi kiến thức chuyên sâu về Luật Đất đai 2024 và tuân thủ nghiêm ngặt quy trình pháp lý. Bài viết này đã cung cấp những thông tin cơ bản. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi và đưa ra quyết định pháp lý tối ưu trong các tình huống phức tạp, sự hỗ trợ của chuyên gia pháp lý là rất quan trọng.

Nếu Quý khách hàng tại TP. Hồ Chí Minh hoặc trên toàn quốc đang gặp vướng mắc về tranh chấp đất đai, vui lòng liên hệ ngay hotline 1900.63.63.87 để Luật Long Phan PMT với đội ngũ luật sư đất đai giàu kinh nghiệm tư vấn và hỗ trợ giải quyết nhanh chóng. Xin chân thành cảm ơn sự tin tưởng của Quý khách hàng.

Nguồn: Thủ tục khiếu nại giải quyết tranh chấp đất đai của UBND
Xem thêm: Hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã

Hashtag: #Tranhchapdatdai #KhieunaiDatdai #LuatDatdai2024 #GiaiquyetTranhchap #LuatLongPhanPMT